Шамоли атри Файзобод
Файзобод яке аз зеботарин ноҳияҳои Тоҷикистон буда, дар ќалби кишвар ҷойгир аст. Табиати зебо, боғҳои меваҳои шукуфон, ҳавои тоза ва гуворо. Таърихи бой ва фарҳанги беназири Файзобод дар ашъори шоирону овозхонҳои зиёде васф шудаанд.
Таърих
Ноҳияи Файзобод дар водии Ҳисор, 50 км шарқтар аз Душанбе воқеъ аст. Аз шимол ва ғарб бо ноҳияи Ваҳдат, аз шарқ бо ноҳияи Роғун ва аз ҷануб бо ноҳияи Нораки вилояти Хатлон ҳамсарҳад мебошад. Тавассути ноҳия, аз ҷумла аз шаҳраки Файзобод, роҳи автомобилгарди Помири Шарқӣ мегузарад, ки шаҳри Душанберо бо Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон мепайвандад. Дар бораи мавзеи аҳолинишини ноҳияи Файзобод дар китоби муқаддаси зардуштиён "Авесто" ишораҳо дида мешавад ва худи минтақа Вашгирд номида мешуд. Ин ном дар сарчашмаҳои ибтидои асрҳои миёна, адабиётҳои исломӣ ва чинӣ низ вомехўрад. Муддати тӯлонӣ он минтақаи сарҳадии сарзамини мусалмонон буд ва дар ин ҷо қалъаҳои зиёде бунёд гардида буданд, ки водиҳои танг ва гузаргоҳҳоро назорат мекарданд. Дар асри 17 ин минтақа зери ҳокимияти аморати Бухоро қарор гирифт.
Ноҳияи Файзобод 14 июни соли 1931 дар ҳайати ҶШС Тоҷикистон таъсис ёфтааст. Маркази ноҳия деҳаи Дарағиён таъин гардид. Моҳи январи соли 1963 ноҳияи Файзобод ба ҳайати ноҳияи Орҷоникидзеобод (имрўза Ваҳдат) дохил карда шуд. Мақоми воҳиди маъмурии мустақил — ноҳияи тобеи ҷумҳурӣ ба ноҳияи Файзобод моҳи январи соли 1969 барқарор карда шуд. Ҳамзамон, маркази ноҳия — деҳаи Дарағён ба номи Файзобод табдили ном карда шуд. Моҳи майи соли 2000 деҳаи Файзобод мақоми шаҳракро гирифт.
Ноҳияи Файзобод дар водии Ҳисор, 50 км шарқтар аз Душанбе воқеъ аст. Аз шимол ва ғарб бо ноҳияи Ваҳдат, аз шарқ бо ноҳияи Роғун ва аз ҷануб бо ноҳияи Нораки вилояти Хатлон ҳамсарҳад мебошад. Тавассути ноҳия, аз ҷумла аз шаҳраки Файзобод, роҳи автомобилгарди Помири Шарқӣ мегузарад, ки шаҳри Душанберо бо Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон мепайвандад. Дар бораи мавзеи аҳолинишини ноҳияи Файзобод дар китоби муқаддаси зардуштиён "Авесто" ишораҳо дида мешавад ва худи минтақа Вашгирд номида мешуд. Ин ном дар сарчашмаҳои ибтидои асрҳои миёна, адабиётҳои исломӣ ва чинӣ низ вомехўрад. Муддати тӯлонӣ он минтақаи сарҳадии сарзамини мусалмонон буд ва дар ин ҷо қалъаҳои зиёде бунёд гардида буданд, ки водиҳои танг ва гузаргоҳҳоро назорат мекарданд. Дар асри 17 ин минтақа зери ҳокимияти аморати Бухоро қарор гирифт.
Ноҳияи Файзобод 14 июни соли 1931 дар ҳайати ҶШС Тоҷикистон таъсис ёфтааст. Маркази ноҳия деҳаи Дарағиён таъин гардид. Моҳи январи соли 1963 ноҳияи Файзобод ба ҳайати ноҳияи Орҷоникидзеобод (имрўза Ваҳдат) дохил карда шуд. Мақоми воҳиди маъмурии мустақил — ноҳияи тобеи ҷумҳурӣ ба ноҳияи Файзобод моҳи январи соли 1969 барқарор карда шуд. Ҳамзамон, маркази ноҳия — деҳаи Дарағён ба номи Файзобод табдили ном карда шуд. Моҳи майи соли 2000 деҳаи Файзобод мақоми шаҳракро гирифт.
Ёдгориҳои қадима
Қалъаи Сангин
Таърихи қадимаи ноҳия дар ёдгориҳои археологии ин сарзамин инъикос ёфтааст. Ба ақидаи аксари муаррихон Вашгирд дар соҳили дарёи Элок, дар наздикии деҳаи Сари-Мазор, воқеъ дар наздикии Файзобод ҷойгир буд. Дар ин ҷо ёдгории қадимии Қалъаи Сангин кашф шудааст. Майдони ёдгорӣ тақрибан 80 гектарро ташкил медиҳад ва баъзе нишонаҳои аввалияи фарҳангии он ба замони қадим – атиқа тааллуқ доранд, ки ин аз нақшаи росткунҷаи ёдгорӣ низ шаҳодат медиҳад. Қалъа ва худи ёдгорӣ бо деворҳои мустаҳкам ва хандақҳо иҳота шудаанд. Аз тарафи шарқи ёдгорӣ теппаҳои зиёди алоҳида ҷойгир буда, боқимондаҳои работҳои машҳур, ки дар асри XII аз ҷониби Абу Саъд ас-Самъонӣ ва дар асри IX аз ҷониби Ал-Яъқубӣ зикр шудаанд, дида мешаванд. Дар асри X шаҳри Вашгирд аз рӯи андозаи худ аз Шумон (Ҳисор) калонтар ва тақрибан баробари Тирмиз буд. Дар асри XII дар Вашгирд мавзеъҳои машҳури аҳолинишин, ёдгориҳои аҷиби қадимаи дорои алифбое, ки ҳанўз дар ибтидои қабул гардидани ислом низ истифода мешуданд, бо он китобҳо навишта мешуданд.
Таърихи қадимаи ноҳия дар ёдгориҳои археологии ин сарзамин инъикос ёфтааст. Ба ақидаи аксари муаррихон Вашгирд дар соҳили дарёи Элок, дар наздикии деҳаи Сари-Мазор, воқеъ дар наздикии Файзобод ҷойгир буд. Дар ин ҷо ёдгории қадимии Қалъаи Сангин кашф шудааст. Майдони ёдгорӣ тақрибан 80 гектарро ташкил медиҳад ва баъзе нишонаҳои аввалияи фарҳангии он ба замони қадим – атиқа тааллуқ доранд, ки ин аз нақшаи росткунҷаи ёдгорӣ низ шаҳодат медиҳад. Қалъа ва худи ёдгорӣ бо деворҳои мустаҳкам ва хандақҳо иҳота шудаанд. Аз тарафи шарқи ёдгорӣ теппаҳои зиёди алоҳида ҷойгир буда, боқимондаҳои работҳои машҳур, ки дар асри XII аз ҷониби Абу Саъд ас-Самъонӣ ва дар асри IX аз ҷониби Ал-Яъқубӣ зикр шудаанд, дида мешаванд. Дар асри X шаҳри Вашгирд аз рӯи андозаи худ аз Шумон (Ҳисор) калонтар ва тақрибан баробари Тирмиз буд. Дар асри XII дар Вашгирд мавзеъҳои машҳури аҳолинишин, ёдгориҳои аҷиби қадимаи дорои алифбое, ки ҳанўз дар ибтидои қабул гардидани ислом низ истифода мешуданд, бо он китобҳо навишта мешуданд.
Ба ёди Хоҷа Хотами Асом…
Дар наздикии ёдгории Қалъаи сангин қабристони бузурги асримиёнагие аст, ки дар он мазори Хоҷа Абу Абдураҳмон Хотам ибни Асом ҷойгир аст. Ӯ шогирди суфии машҳур Шақиқи Балхӣ буд, ки дар соли 852 дар Вашгирд вафот кардааст. Абдураҳмон Хотам соли 763 дар Балх таваллуд шудааст. Соли 810 ӯ ба Вашгирд (ҳоло Файзобод) омада, ин маконро барои иқомат интихоб менамояд. Аз худи Хоҷа Хотам ягон мероси хаттӣ ба мо нарасидааст, аммо пораҳои парокандаи манбаъҳои гуногун собит менамояд, ки ӯ як зоҳиди бузург ва олим буд. Фаридуддин Аттор дар китоби худ «Тазкират-ул-авлиё» навиштааст: «Он зоҳиди машҳури замон, он инсони нодир, он уқоб, Хотами Асом яке аз устодони бузург буд». Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ дар асари худ «Нафаҳот-ул-унс» чунин навиштааст: «Хотам ибни Асом( а.с.) аз ҷумлаи авлиёҳост. Ӯ аз аҷдоди шоҳони Хуросон ва аз мардуми Балх аст». Мавлавӣ Ғуломсарварӣ аз Лоҳур низ дар асари худ «Хазинат-ул-асфиё» навиштааст: «Хотам Асом дар байни устодони бузурги Хуросон дар тасаввуф, риёзот, адабиёт, шафқату некандешӣ беназир буд». Хоҷа Хотам Асом дар соли 852 вафот кардааст. Мақбараи Хоҷа Хотам дар деҳаи Саричашмаи ноҳияи Файзобод воқеъ буда, дар асри 16 аз хишти пухта сохта шудааст. Он чанд сол пеш, ба шарафи 1100-солагии давлати Сомониён таъмир карда шуда, имрӯз ба зиёратгоҳи мардуми зиёди кишварҳои ҷаҳон табдил ёфтааст.
Дар наздикии ёдгории Қалъаи сангин қабристони бузурги асримиёнагие аст, ки дар он мазори Хоҷа Абу Абдураҳмон Хотам ибни Асом ҷойгир аст. Ӯ шогирди суфии машҳур Шақиқи Балхӣ буд, ки дар соли 852 дар Вашгирд вафот кардааст. Абдураҳмон Хотам соли 763 дар Балх таваллуд шудааст. Соли 810 ӯ ба Вашгирд (ҳоло Файзобод) омада, ин маконро барои иқомат интихоб менамояд. Аз худи Хоҷа Хотам ягон мероси хаттӣ ба мо нарасидааст, аммо пораҳои парокандаи манбаъҳои гуногун собит менамояд, ки ӯ як зоҳиди бузург ва олим буд. Фаридуддин Аттор дар китоби худ «Тазкират-ул-авлиё» навиштааст: «Он зоҳиди машҳури замон, он инсони нодир, он уқоб, Хотами Асом яке аз устодони бузург буд». Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ дар асари худ «Нафаҳот-ул-унс» чунин навиштааст: «Хотам ибни Асом( а.с.) аз ҷумлаи авлиёҳост. Ӯ аз аҷдоди шоҳони Хуросон ва аз мардуми Балх аст». Мавлавӣ Ғуломсарварӣ аз Лоҳур низ дар асари худ «Хазинат-ул-асфиё» навиштааст: «Хотам Асом дар байни устодони бузурги Хуросон дар тасаввуф, риёзот, адабиёт, шафқату некандешӣ беназир буд». Хоҷа Хотам Асом дар соли 852 вафот кардааст. Мақбараи Хоҷа Хотам дар деҳаи Саричашмаи ноҳияи Файзобод воқеъ буда, дар асри 16 аз хишти пухта сохта шудааст. Он чанд сол пеш, ба шарафи 1100-солагии давлати Сомониён таъмир карда шуда, имрӯз ба зиёратгоҳи мардуми зиёди кишварҳои ҷаҳон табдил ёфтааст.
Осорхонаи таърихии Файзобод
Рўйихати давлатии иншооти мероси фарҳангии ноҳияи Файзобод 15 иншоот, аз ҷумла 7 ёдгории таърихӣ, 2 ёдгории меъморӣ ва 6 ёдгории монументалӣ мебошанд. Аксари ин ёдгориҳои қадима дар Осорхонаи таърихии маҳаллӣ нигоҳ дошта мешаванд. Ба онҳо «Ҷоми мисини подшоҳӣ», «Табари сангӣ» аз ҳазорсолаи 3-и пеш аз милод, «Санги шикор» аз ҳазорсолаи 2-и пеш аз милод, «Санги бофта» асри 2-и пеш аз мелод, лавҳаи мармари сиёҳ, ки дар маркази он навиштаҷот дар ду сатр бо забони арабӣ ҳаккокӣ карда шудаанд, дохил мешаванд. Маводи арзишманди осорхона, инчунин кӯзаи оҳании асри XV, тангаҳои мисиву биринҷии замони Сомониён, Ашкониён ва Кўшониён, қубурҳои керамикии обгузари асрҳои IX-X ва ғайра ба шумор мераванд. Дар осорхона, ҳамчунин дастхатҳои уламои машҳури ҷаҳон, аз қабили Ҳофиз, Саъдӣ, Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ, инчунин дастхатҳои «Дурр-ул-Аҷоиб», «Қофия», «Суроҳу Куроҳ», «Маслаку-л-Муттақин» ва «Анвори Суҳайлӣ» маҳфузанд.
Рўйихати давлатии иншооти мероси фарҳангии ноҳияи Файзобод 15 иншоот, аз ҷумла 7 ёдгории таърихӣ, 2 ёдгории меъморӣ ва 6 ёдгории монументалӣ мебошанд. Аксари ин ёдгориҳои қадима дар Осорхонаи таърихии маҳаллӣ нигоҳ дошта мешаванд. Ба онҳо «Ҷоми мисини подшоҳӣ», «Табари сангӣ» аз ҳазорсолаи 3-и пеш аз милод, «Санги шикор» аз ҳазорсолаи 2-и пеш аз милод, «Санги бофта» асри 2-и пеш аз мелод, лавҳаи мармари сиёҳ, ки дар маркази он навиштаҷот дар ду сатр бо забони арабӣ ҳаккокӣ карда шудаанд, дохил мешаванд. Маводи арзишманди осорхона, инчунин кӯзаи оҳании асри XV, тангаҳои мисиву биринҷии замони Сомониён, Ашкониён ва Кўшониён, қубурҳои керамикии обгузари асрҳои IX-X ва ғайра ба шумор мераванд. Дар осорхона, ҳамчунин дастхатҳои уламои машҳури ҷаҳон, аз қабили Ҳофиз, Саъдӣ, Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ, инчунин дастхатҳои «Дурр-ул-Аҷоиб», «Қофия», «Суроҳу Куроҳ», «Маслаку-л-Муттақин» ва «Анвори Суҳайлӣ» маҳфузанд.
Дар Файзобод ҳамеша аз дидори меҳмонон шоданд.
Сокинони Файзобод, мисли дигар минтақаҳои Тоҷикистон меҳрубон, меҳмоннавоз ва ҳамеша меҳмононро хуш истиқбол мегиранд. Дар ноҳия ду меҳмонхона фаъолият мекунад, ки дар онҳо ҳамаи шароити лозима барои истироҳати хуб фароҳам оварда шудаанд. Нархи хизматрасонӣ дар меҳмонхонаи «Мазмуни Азиз» 120-150 сомонӣ дар як шабонарӯз барои як нафар ва дар меҳмонхонаи «Сиёвуш» 150-170 сомонӣ мебошад. Дар деҳаи «Чашмасор» сайёҳон метавонанд тобистон шаби фаромӯшнашавандаро дар кемпингҳо гузаронанд ва ситораҳои осмони софро мушоҳида кунанд. Дар ҳар як деҳа нуқтаҳои хизматрасонӣ ва тиббӣ мавҷуданд. Албатта, меҳмонон мушкилӣ бо ғизо нахоҳанд дошт. Дар ин ҷо 11 қаҳваона ва чойхона фаъолият мекунанд, ки ба меҳмонон таомҳои болаззат пешниҳод мекунанд. Палови анъанавӣ бо маззаи фаромӯшнашавандаро дар чойхонаи «Наврӯз» чашидан мумкин аст. Дар қаҳвахонаи “Зафар” ба меҳмонон хўришҳои тару тоза, афшураҳо ва албатта, палави болаззати «Як ба як» ( "1 ба 1" - ба 1 кг биринҷ - 1 кг гӯшти реза) пешниҳод карда мешавад. Субҳона, тавре ки маъмул аст, дар чойхонаҳо бе шириниҳои шарқӣ, асали аз ҷиҳати экологӣ тоза, ширу қаймоқ намегузарад. Ҳамаи инро дар чойхонаи «Ҷамшед» чашидан мумкин аст. Файзобод бо себҳои сершираи болаззати худ машҳур аст. Дар ҳар як деҳа боғҳои себро дидан мумкин аст, ки шохаҳои дарахтон аз вазни себҳои расида то замин хамбидаанд.
Сокинони Файзобод, мисли дигар минтақаҳои Тоҷикистон меҳрубон, меҳмоннавоз ва ҳамеша меҳмононро хуш истиқбол мегиранд. Дар ноҳия ду меҳмонхона фаъолият мекунад, ки дар онҳо ҳамаи шароити лозима барои истироҳати хуб фароҳам оварда шудаанд. Нархи хизматрасонӣ дар меҳмонхонаи «Мазмуни Азиз» 120-150 сомонӣ дар як шабонарӯз барои як нафар ва дар меҳмонхонаи «Сиёвуш» 150-170 сомонӣ мебошад. Дар деҳаи «Чашмасор» сайёҳон метавонанд тобистон шаби фаромӯшнашавандаро дар кемпингҳо гузаронанд ва ситораҳои осмони софро мушоҳида кунанд. Дар ҳар як деҳа нуқтаҳои хизматрасонӣ ва тиббӣ мавҷуданд. Албатта, меҳмонон мушкилӣ бо ғизо нахоҳанд дошт. Дар ин ҷо 11 қаҳваона ва чойхона фаъолият мекунанд, ки ба меҳмонон таомҳои болаззат пешниҳод мекунанд. Палови анъанавӣ бо маззаи фаромӯшнашавандаро дар чойхонаи «Наврӯз» чашидан мумкин аст. Дар қаҳвахонаи “Зафар” ба меҳмонон хўришҳои тару тоза, афшураҳо ва албатта, палави болаззати «Як ба як» ( "1 ба 1" - ба 1 кг биринҷ - 1 кг гӯшти реза) пешниҳод карда мешавад. Субҳона, тавре ки маъмул аст, дар чойхонаҳо бе шириниҳои шарқӣ, асали аз ҷиҳати экологӣ тоза, ширу қаймоқ намегузарад. Ҳамаи инро дар чойхонаи «Ҷамшед» чашидан мумкин аст. Файзобод бо себҳои сершираи болаззати худ машҳур аст. Дар ҳар як деҳа боғҳои себро дидан мумкин аст, ки шохаҳои дарахтон аз вазни себҳои расида то замин хамбидаанд.
Муъҷизаҳои сабадбофӣ
Устоҳои сабадбофи Файзобод дар саросари Тоҷикистон машҳуранд. Маҳсулоти онҳо аз гулдонҳо аз шохаҳои борик, табақҳои бофташуда, сабадҳои шаклу ҳаҷми гуногун иборатанд. Устоҳои маҳаллӣ бо аҳли оилаашон аз навдаҳои оддӣ ашёҳои бемисл эҷод мекунанд. Гулдони баланди тиллоранги зебо дар иҳотаи табақҳои аз шохаҳои бед бофташуда ва дар канори он даҳҳо сабадҳо бо ҳар гуна шаклу ҳаҷм - ҳамаи инҳоро ба харидорон пешниҳод мекунанд. Агар дар гузашта танҳо хориҷиён ба сабадҳо мароқ зоҳир мекарданд, ҳоло дар байни тоҷикистониён ҳам шавқмандони сабадҳои аз шохаҳои бед бофташуда хеле зиёд шудаанд. Шохаҳои бед вобаста ба моддаҳои даббоғишуда дорои рангҳои гуногун - қаҳваранг, тиллоранг, бунафшранг, гулобӣ ва ҳатто арғувонӣ бошанд. Тақрибан ҳар як намуди дарахти бед (зарбед, сурхбед ё сиёҳбед) барои бофтан мувофиқ аст. Ягона чизе, ки муҳим аст, дуруст ҷамъоварӣ кардани шохаҳо ва омода кардани онҳо барои кор мебошад. Шохаҳоро дар тирамоҳ, яъне дар моҳи ноябр ё рўзҳои аввали баҳор омода кардан лозим аст, зеро дар ин вақт ҳаракати шираҳо дар дарахт қатъ мешавад. Аз шохаҳои пўстлохдор сабадҳо барои ҳезум, панҷара ва айвончаҳо мебофанд. Шохаҳои аз пўсташон чудокардашуда барои сохтани ашёи зеботар, ба мисли гулдонҳо, мебелҳои хонагӣ ва сабадчаҳо истифода мешаванд. Ҳар як маҳсулот гармӣ мебахшад, гӯё ки нерўи форами офтоб ва гармии дасти усторо эҳдо мекунад.
Устоҳои сабадбофи Файзобод дар саросари Тоҷикистон машҳуранд. Маҳсулоти онҳо аз гулдонҳо аз шохаҳои борик, табақҳои бофташуда, сабадҳои шаклу ҳаҷми гуногун иборатанд. Устоҳои маҳаллӣ бо аҳли оилаашон аз навдаҳои оддӣ ашёҳои бемисл эҷод мекунанд. Гулдони баланди тиллоранги зебо дар иҳотаи табақҳои аз шохаҳои бед бофташуда ва дар канори он даҳҳо сабадҳо бо ҳар гуна шаклу ҳаҷм - ҳамаи инҳоро ба харидорон пешниҳод мекунанд. Агар дар гузашта танҳо хориҷиён ба сабадҳо мароқ зоҳир мекарданд, ҳоло дар байни тоҷикистониён ҳам шавқмандони сабадҳои аз шохаҳои бед бофташуда хеле зиёд шудаанд. Шохаҳои бед вобаста ба моддаҳои даббоғишуда дорои рангҳои гуногун - қаҳваранг, тиллоранг, бунафшранг, гулобӣ ва ҳатто арғувонӣ бошанд. Тақрибан ҳар як намуди дарахти бед (зарбед, сурхбед ё сиёҳбед) барои бофтан мувофиқ аст. Ягона чизе, ки муҳим аст, дуруст ҷамъоварӣ кардани шохаҳо ва омода кардани онҳо барои кор мебошад. Шохаҳоро дар тирамоҳ, яъне дар моҳи ноябр ё рўзҳои аввали баҳор омода кардан лозим аст, зеро дар ин вақт ҳаракати шираҳо дар дарахт қатъ мешавад. Аз шохаҳои пўстлохдор сабадҳо барои ҳезум, панҷара ва айвончаҳо мебофанд. Шохаҳои аз пўсташон чудокардашуда барои сохтани ашёи зеботар, ба мисли гулдонҳо, мебелҳои хонагӣ ва сабадчаҳо истифода мешаванд. Ҳар як маҳсулот гармӣ мебахшад, гӯё ки нерўи форами офтоб ва гармии дасти усторо эҳдо мекунад.
Анъанаҳои бисёрасра
Тоҷикон бисёр анъана ва урфу одатҳои қадимаи аҷдодони худро ҳифз кардаанд. Ба онҳо фолклори мардумӣ, сурудҳо, рақсҳо ва албатта, бозиҳои варзишии миллӣ дохил мешаванд. Файзобод бо устодони саҳна - овозхонҳо, ҳунарпешагони театр, кино ва шоирони худ машҳур аст. Одатан, коллективҳои ҳаваскорон, кормандони фарҳангу ҳунар ва варзишгарони ноҳия дар бисёр чорабиниҳои идона фаъолона ширкат меварзанд. Яке аз ҷашнҳои машҳур, ки дар ҷараёни он устодони санъат ҳунарнамоӣ мекунанд, иди соли нави аҷдодӣ - Наврӯз ё Рӯзи баробарии шабу рўз мебошад. Тоҷикистон ташаббускори шомил намудани ин ҷашн ба рӯйихати мероси фарҳангии ғайримоддии башарият ба шумор меравад. Ҳамин тавр, 21 март аз ҷониби Созмони Милали Муттаҳид ҳамчун Рӯзи байналмилалии Наврӯз эълон карда шуд. Наврӯз дар даврони соҳибистиқлолии кишвар умри дубора ёфта, ҳамчун иди воқеан халқӣ мустаҳкаму побарҷо боқӣ монд. Барои Наврӯз қаблан омодагӣ дидан ҳатмӣ аст. Пеш аз ҳама, ба ид либос омода мекунанд - ҳам калонсолон ва ҳам кӯдакон бояд бо либоси нав ё ҳадди ақал либоси зебои идона ба бар дошта бошанд. Дар ин рӯзҳо дар Файзобод бисёриҳо ба майдонҳо мебароянд то барномаи рангини идонаро бо иштироки овозхону раққосон ва ҳунарпешагони номӣ тамошо кунанд. Дар деҳаҳо бошад, дар ин рўзҳо мусобиқаҳои гуногуни миллии варзишӣ - аспдавонӣ ташкил карда мешаванд, кўдакон кабӯтаронро чун рамзи сулҳ ба озодӣ сар медиҳанд ва лайлакпарронӣ мекунанд. Дар рӯзҳои идона дастархони наврўзӣ бояд бо 7 навъи хӯрока бошад, ки номашон бо ҳарфи «С» сар мешавад - ин суманак, ки аз гандуми сабзида, орд ва равған тайёр мешавад, самбӯсаҳои гўштӣ ё алафӣ, сабзӣ, яъне сабзавот ва бисёр чизҳои дигар, инчунин ҳафт навъи хӯрока бо ҳарфи «Ш» оро дода шавад.
Тоҷикон бисёр анъана ва урфу одатҳои қадимаи аҷдодони худро ҳифз кардаанд. Ба онҳо фолклори мардумӣ, сурудҳо, рақсҳо ва албатта, бозиҳои варзишии миллӣ дохил мешаванд. Файзобод бо устодони саҳна - овозхонҳо, ҳунарпешагони театр, кино ва шоирони худ машҳур аст. Одатан, коллективҳои ҳаваскорон, кормандони фарҳангу ҳунар ва варзишгарони ноҳия дар бисёр чорабиниҳои идона фаъолона ширкат меварзанд. Яке аз ҷашнҳои машҳур, ки дар ҷараёни он устодони санъат ҳунарнамоӣ мекунанд, иди соли нави аҷдодӣ - Наврӯз ё Рӯзи баробарии шабу рўз мебошад. Тоҷикистон ташаббускори шомил намудани ин ҷашн ба рӯйихати мероси фарҳангии ғайримоддии башарият ба шумор меравад. Ҳамин тавр, 21 март аз ҷониби Созмони Милали Муттаҳид ҳамчун Рӯзи байналмилалии Наврӯз эълон карда шуд. Наврӯз дар даврони соҳибистиқлолии кишвар умри дубора ёфта, ҳамчун иди воқеан халқӣ мустаҳкаму побарҷо боқӣ монд. Барои Наврӯз қаблан омодагӣ дидан ҳатмӣ аст. Пеш аз ҳама, ба ид либос омода мекунанд - ҳам калонсолон ва ҳам кӯдакон бояд бо либоси нав ё ҳадди ақал либоси зебои идона ба бар дошта бошанд. Дар ин рӯзҳо дар Файзобод бисёриҳо ба майдонҳо мебароянд то барномаи рангини идонаро бо иштироки овозхону раққосон ва ҳунарпешагони номӣ тамошо кунанд. Дар деҳаҳо бошад, дар ин рўзҳо мусобиқаҳои гуногуни миллии варзишӣ - аспдавонӣ ташкил карда мешаванд, кўдакон кабӯтаронро чун рамзи сулҳ ба озодӣ сар медиҳанд ва лайлакпарронӣ мекунанд. Дар рӯзҳои идона дастархони наврўзӣ бояд бо 7 навъи хӯрока бошад, ки номашон бо ҳарфи «С» сар мешавад - ин суманак, ки аз гандуми сабзида, орд ва равған тайёр мешавад, самбӯсаҳои гўштӣ ё алафӣ, сабзӣ, яъне сабзавот ва бисёр чизҳои дигар, инчунин ҳафт навъи хӯрока бо ҳарфи «Ш» оро дода шавад.
Чӣ тавр ба Файзобод расидан мумкин аст?
Лозим аст аз фурудгоҳ ё нуқтаи дигари Душанбе ба Терминали Шарқӣ (дар самти дарвозаи шарқии пойтахт) биравед. Нархи таксӣ аз фурудгоҳ то ин макон 2-3 доллар аст. Дар ин ҷо истгоҳи таксиҳо ва микроавтобусҳое ҷойгир шудааст, ки ба самти ноҳияҳои шарқии ҷумҳурӣ, аз ҷумла ба Файзобод равонанд. Нархи як ҷои таксӣ тақрибан 2-3 долларро ташкил медиҳад. Масофа аз шаҳри Душанбе то маркази Файзобод – 54 км.
Лозим аст аз фурудгоҳ ё нуқтаи дигари Душанбе ба Терминали Шарқӣ (дар самти дарвозаи шарқии пойтахт) биравед. Нархи таксӣ аз фурудгоҳ то ин макон 2-3 доллар аст. Дар ин ҷо истгоҳи таксиҳо ва микроавтобусҳое ҷойгир шудааст, ки ба самти ноҳияҳои шарқии ҷумҳурӣ, аз ҷумла ба Файзобод равонанд. Нархи як ҷои таксӣ тақрибан 2-3 долларро ташкил медиҳад. Масофа аз шаҳри Душанбе то маркази Файзобод – 54 км.
Ноҳияи Файзобод
Ба гурӯҳи шаҳрҳо ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ (ШНТҶ) дохил мешавад;
1 шаҳрак ва 8 ҷамоати деҳотро дар бар мегирад;
Маркази маъмурӣ — шаҳраки Файзобод.
Таърих ва ҷуғрофия
·Санаи таъсис — 14 июни 1931;
·Масоҳат — 874,11 км²;
·Минтақаи вақт — UTC+5;
·Аҳолӣ — 111,700 нафар (2022);
·Миллият — тоҷикон;
·Дин — мусалмонони суннӣ;
·Забони расмӣ — тоҷикӣ.
Идентификаторҳои рақамӣ
·Аббревиатура — FA;
·Коди ISO 3166-2 — TJ.RR.FA;
·Коди телефонӣ — +992 3135;
·Коди почта — 735413;
·Домени интернет — .tj;
·Коди рақамҳои мошинҳо — 01РТ.
Ба гурӯҳи шаҳрҳо ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ (ШНТҶ) дохил мешавад;
1 шаҳрак ва 8 ҷамоати деҳотро дар бар мегирад;
Маркази маъмурӣ — шаҳраки Файзобод.
Таърих ва ҷуғрофия
·Санаи таъсис — 14 июни 1931;
·Масоҳат — 874,11 км²;
·Минтақаи вақт — UTC+5;
·Аҳолӣ — 111,700 нафар (2022);
·Миллият — тоҷикон;
·Дин — мусалмонони суннӣ;
·Забони расмӣ — тоҷикӣ.
Идентификаторҳои рақамӣ
·Аббревиатура — FA;
·Коди ISO 3166-2 — TJ.RR.FA;
·Коди телефонӣ — +992 3135;
·Коди почта — 735413;
·Домени интернет — .tj;
·Коди рақамҳои мошинҳо — 01РТ.
Маводи мазкур бо мусоидати мутахассисони мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ омода шудааст.
Дар маводҳои визуалӣ аз манбаъҳои кушод ва бойгонии мутахассисони маҳаллӣ истифода шудааст.
